Update your settings

Η φρενίτιδα γύρω από την Dubai Chocolate, έχει εκτινάξει τη ζήτηση για τα κελυφωτά φιστίκια

Αν χρησιμοποιείς TikTok, σίγουρα την έχεις δει: συνδυάζει σοκολάτα, φιστίκι Αιγίνης και ταχίνι με φύλλο κρούστας, και είναι εμπνευσμένη από το αραβικό γλυκό κιουνεφέ.

Η αυθεντική εκδοχή, που λέγεται Can’t Get Knafeh of It και φτιάχνεται από τη FIX Chocolatier, κυκλοφορεί αποκλειστικά στα Εμιράτα από το 2022. Έγινε τόσο δημοφιλής στα social που πωλείται μόνο για δύο ώρες τη μέρα και εξαντλείται μέσα σε λίγα λεπτά. Πλέον, όμως, απομιμήσεις του προϊόντος –γνωστές ως «σοκολάτα Ντουμπάι»– έχουν φτάσει στα σούπερ μάρκετ σχεδόν σε κάθε γωνιά του πλανήτη.

Η φρενίτιδα γύρω από την Dubai Chocolate, έχει εκτινάξει τη ζήτηση για τα κελυφωτά φιστίκια, τα οποία εμείς συνηθίζουμε να αποκαλούμε Αιγίνης, με την παγκόσμια αγορά του γευστικού αυτού καρπού να βρίσκεται σε αναταραχή.

Η συμβολή της αυξανόμενης ζήτησης, της κλιματικής αστάθειας και των περιορισμών στην αλυσίδα εφοδιασμού έχει δημιουργήσει ελλείψεις, οι οποίες έχουν εκτινάξει τις τιμές σε παγκόσμιο επίπεδο, κατά κατά 30% από τις αρχές του 2024. Για τους κολοσσούς της ζαχαροπλαστικής όπως η Lindt και η Läderach, οι οποίοι βασίζονται σε μεγάλο βαθμό στα φιστίκια για σοκολάτες υψηλής ποιότητας, αυτό είναι ένα κάλεσμα αφύπνισης. Αλλά για τους επενδυτές, είναι μια πρόσκληση να εξερευνήσουν παραμελημένες γωνιές της βιομηχανίας ξηρών καρπών – και τα τρωτά σημεία που θα μπορούσαν να την αναδιαμορφώσουν.

Η τέλεια καταιγίδα στα φιστίκια
Η έλλειψη πηγάζει από μια τέλεια καταιγίδα. Οι ΗΠΑ, ο μεγαλύτερος παραγωγός στον κόσμο (που αντιπροσωπεύει το 67% της παγκόσμιας παραγωγής), σημείωσαν πτώση 26% στη συγκομιδή του 2024 λόγω του φυσικού κύκλου εναλλασσόμενης καρποφορίας. Εν τω μεταξύ, η αύξηση της παραγωγής του Ιράν κατά 20% αντισταθμίστηκε από την κακή ποιότητα του πυρήνα, ενώ η πλούσια συγκομιδή της Τουρκίας το 2024 ακολουθήθηκε από μια απότομη μείωση το 2025 που προκλήθηκε από ακραία καιρικά φαινόμενα. Επιδεινώνοντας τα παραπάνω, μια viral τάση στο TikTok για τη σοκολάτα του Ντουμπάι -μια πολυτελή μπάρα γεμιστή με φιστίκια- πυροδότησε μια παγκόσμια φρενίτιδα, με τη ζήτηση να ξεπερνά την προσφορά κατά πάνω από 30%.

Το αποτέλεσμα; Οι τιμές λιανικής για τα φιστίκια έφτασαν τα 22–23 δολάρια/κιλό το 2025, από 16–17 δολάρια/κιλό το 2024, ενώ οι ευρωπαϊκές αγορές είδαν τις τιμές να αυξάνονται στα 19–20 ευρώ/κιλό. Οι ζαχαροπλάστες τώρα περιορίζουν τις προμήθειές τους, αυξάνοντας τις τιμές των προϊόντων κατά 20–30% ή αντικαθιστώντας τα φιστίκια με φθηνότερες εναλλακτικές λύσεις, όπως τα αμύγδαλα.

Μια εύθραυστη βιομηχανία
Η ευθραυστότητα της αγοράς φιστικιών έγκειται στην εξάρτησή της από τρεις κυρίαρχους παραγωγούς: τις ΗΠΑ, το Ιράν και την Τουρκία, οι οποίοι μαζί ελέγχουν το 90–97% της παγκόσμιας παραγωγής. Αυτή η συγκέντρωση δημιουργεί συστημικούς κινδύνους:

Η σημαντική αύξηση στις τιμές αποφέρει πιο υγιή περιθώρια κέρδους για τους αγρότες, σχολιάζει στο Bloomberg, λέει ο Τζιμ Ζίον, διευθύνων σύμβουλος στην Meridian Growers, την εταιρεία πωλήσεων για μια ομάδα καλλιεργητών και μεταποιητών ξηρών καρπών της Δυτικής Ακτής. «Τα φιστίκια είναι το «it» αυτή τη στιγμή», λέει. «Όλοι θέλουν να ασχοληθούν με τα φιστίκια».

Και οι καλλιεργητές φιστικιών προετοιμάζονται για μια εξαιρετική σοδειά το 2025

Η προβλεπόμενη μεγάλη συγκομιδή αυτού του φθινοπώρου μπορεί να ασκήσει πίεση στις τιμές, καθιστώντας ιδιαίτερα σημαντικό να παραμείνει υψηλή η ζήτηση, λέει από την πλευρά του ο Ντέιβιντ Μαγκάνια, ανώτερος αναλυτής στην Rabobank.

Η βιομηχανία φιστικιών επενδύει μεγάλα ποσά για να βεβαιωθεί ότι οι προμήθειές της έχουν κάπου να πάνε, ειδικά καθώς ο εμπορικός πόλεμος του Προέδρου Ντόναλντ Τραμπ απειλεί την εξαγωγική της αγορά. Περίπου το 60% έως 70% της παραγωγής φιστικιών στις ΗΠΑ πωλήθηκε στο εξωτερικό τα τελευταία χρόνια και περισσότερο από το ένα τρίτο αυτών των αποστολών κατευθύνθηκε στην Κίνα κατά την περίοδο 2023-24, σύμφωνα με την Διοικητική Επιτροπή για τα Φιστίκια , μια ομάδα της Δυτικής Ακτής που ρυθμίζει την ποιότητα των ξηρών καρπών σε συνεργασία με το USDA.

Για να διατηρήσει την εγχώρια ζήτηση, η Wonderful Pistachios παρουσίασε τον Μάιο μια καμπάνια μάρκετινγκ πολλών εκατομμυρίων δολαρίων με την ονομασία «The Don’t Hold Back Snack». Η American Pistachio Growers, μια μη κερδοσκοπική εμπορική ένωση που εκπροσωπεί περισσότερους από 800 καλλιεργητές φιστικιών, δαπάνησε περίπου 10,5 εκατομμύρια δολάρια το οικονομικό έτος 2024 για μάρκετινγκ και προώθηση, από 9,9 εκατομμύρια δολάρια το προηγούμενο έτος.

Η Meridian Growers, η οποία επεξεργάζεται επίσης ξηρούς καρπούς, διπλασίασε την παραγωγική της ικανότητα στο εργοστάσιό της στο Firebaugh της Καλιφόρνια στα 50 εκατομμύρια λίβρες το 2023, και πρόσθεσε τη δυνατότητα καβουρδίσματος και παστερίωσης ξηρών καρπών εσωτερικά, σύμφωνα με τον Ζίον. Αυτό επιτρέπει στην εταιρεία να πουλάει έτοιμους προς κατανάλωση ξηρούς καρπούς στις ΗΠΑ, αντί να πουλάει ωμούς ξηρούς καρπούς στο εξωτερικό για επεξεργασία αλλού. Επίσης, λόγω της ιδιαίτερα υψηλής ζήτησης, η Meridian έχει επενδύσει σε μια εταιρεία παρασκευής πάστας φιστικιού στην Καλιφόρνια και προσπαθεί να υπερδιπλασιάσει την παραγωγή πάστας μέσα στους επόμενους 12 μήνες.

Ακόρεστη όρεξη για φιστίκια
Η πείνα του κόσμου για ξηρούς καρπούς φαίνεται να είναι ακόμα ακόρεστη. Τον περασμένο Αύγουστο, η Häagen-Dazs επανακυκλοφόρησε τη γεύση παγωτού με φιστίκια, η οποία περιείχε μεγαλύτερα κομμάτια φιστικιού. Τον τελευταίο χρόνο, ο όμιλος Lindt & Sprüngli κυκλοφόρησε πολλά προϊόντα που συνδυάζουν σοκολάτα και φιστίκια, συμπεριλαμβανομένης μιας μπάρας σε στιλ Ντουμπάι, η οποία εξαντλήθηκε σχεδόν αμέσως όταν μια παρτίδα κυκλοφόρησε τον Ιούνιο. Αυτόν τον χειμώνα, τα latte με φιστίκια εμφανίστηκαν ως εποχιακό προϊόν στα μενού των Starbucks για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά.

Ακόμη και εταιρείες που δεν έχουν σοκολάτα του Ντουμπάι στο χαρτοφυλάκιό τους αισθάνονται την πίεση. Η Nestlé, της οποίας οι μάρκες σοκολάτας Damak και Cailler περιέχουν φιστίκια, έχει επηρεαστεί. Τα φιστίκια που χρησιμοποιούνται στις μπάρες σοκολάτας Damak της Nestlé προέρχονται από την περιοχή Γκαζιαντέπ της Τουρκίας.

Οι προμηθευτές φιστικιών αισθάνονται επίσης την επίδραση της σοκολάτας του Ντουμπάι. Όταν επικοινώνησε μαζί τους το Διεθνές Συμβούλιο Ξηρών Καρπών και Αποξηραμένων Φρούτων (INC), επιβεβαίωσε ότι η σοκολάτα του Ντουμπάι είχε αντίκτυπο στις παγκόσμιες αλυσίδες εφοδιασμού. Η συζήτηση στρογγυλής τραπέζης για τα φιστίκια που πραγματοποιήθηκε κατά τη διάρκεια του πρόσφατου Συνεδρίου του INC στην Πάλμα ντε Μαγιόρκα τον Μάιο επιβεβαίωσε ότι η τάση της σοκολάτας του Ντουμπάι είχε ενισχύσει σημαντικά την παγκόσμια ζήτηση για φιστίκια, ιδίως σε μορφές προστιθέμενης αξίας, όπως οι πυρήνες που χρησιμοποιούνται στη ζαχαροπλαστική.

Πρώτα τα φιστίκια Αιγίνης
Σύμφωνα με τον FAO, μόνο 22 χώρες παράγουν φιστίκια. Οι 10 κορυφαίες χώρες παραγωγής φιστικιών, με βάση πρόσφατα δεδομένα, είναι:

Ηνωμένες Πολιτείες
Τουρκία
Ιράν
Κίνα
Αφγανιστάν
Συρία
Ελλάδα
Ιταλία
Ουζμπεκιστάν
Ισπανία
Το TasteAtlas στην αναθεωρημένη αξιολόγησή του, στις 2 Ιουλίου έκρινε τα φιστίκια Αίγινας ως τα καλύτερα στον κόσμο.

Στην έρευνα του διεθνούς οδηγού γεύσεων για τους 46 καλύτερους ξηρούς καρπούς του κόσμου, δεύτερο έρχεται το τουρκικό Αντέπ φυστίκι από την επαρχία Γκαζιαντέπ, και ακολουθούν ποικιλίες φιστικιών από την Ιταλία, την Ισπανία, την Αυστραλία και την Πορτογαλία.

«Αυτό το καταπληκτικό φιστίκι παράγεται από την Αιγινίτικη ποικιλία, η οποία καλλιεργείται παραδοσιακά στο νησί της Αίγινας από τα τέλη του 19ου αιώνα. Η πρώτη φυτεία φιστικιάς εδώ ιδρύθηκε το 1896 από τον Νικόλαο Περόγλου, ο οποίος έφερε τους ξηρούς καρπούς από τη Συρία. Οι καιρικές συνθήκες και η σύνθεση του εδάφους δίνουν σε αυτά τα φιστίκια ένα αναγνωρίσιμο άρωμα και γεύση, για την οποία θεωρούνται από τα καλύτερα στον κόσμο. Η περίοδος συγκομιδής ξεκινά τον Αύγουστο, όταν οι ξηροί καρποί συλλέγονται με μακριά τυλιγμένα κλαδάκια που χρησιμοποιούνται για να χτυπούν τα κλαδιά χωρίς να καταστρέφουν το δέντρο», γράφει ο οδηγός.

Το top5 συμπληρώνουν δύο ακόμα ελληνικές ποικιλίες, το φιστίκι Μεγάρων και το κελύφωτο φιστίκι Φθιώτιδας ΠΟΠ.

Dubai Chocolate με προέλευση από τη Μέση Ανατολή
Όπως υποδηλώνει το όνομά της, η Dubai Chocolate πιθανότατα προέρχεται από το Ντουμπάι, στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, το μυστικό της ωστόσο βρίσκεται στη Sarah Hamouda, την ιδρύτρια της Fix Dessert Chocolatier με έδρα το Ντουμπάι και influencer στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, που θεωρείται και η δημιουργός της.

Η επιχειρηματίας μοιράστηκε σε TikTok και Instagram ότι όλα ξεκίνησαν με τις λιγούρες της κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης.

Ο σύζυγός της δεν μπόρεσε να βρει το τέλειο επιδόρπιο για εκείνη στο Ντουμπάι, οπότε επινόησε ένα δικό της: σοκολάτα γεμιστή με κρέμα φιστικιού και τραγανό καταΐφι. Σύντομα, η λιχουδιά έγινε viral στο TikTok και η συνέχεια είναι γνωστή…

Πηγή: ot.gr